KİŞİSEL BAKIM BİLE LÜKS OLDU

Emekliler her alanda kesintiye gitti: İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi tarafından yapılan araştırmada, emeklilerin yüzde 99'u ülkenin ekonomik koşullarından, yüzde 84'ü ise sağlık sisteminden memnun değil. Araştırma, emeklilerin gıda enflasyonundan yoğun şekilde etkilendiğini ve alışveriş yaparken indirim avcılığı yaptığını ortaya koydu. Zorlu ekonomik koşullarda emekliler ne dışarıda yemek yiyebiliyor ne de bir etkinliğe gidebiliyor. Araştırma 10 emekliden 4'ünün kişisel bakıma para ayıramadığını ortaya koydu. Alım gücü eridi, emekliler her alanda kesintiye gitti: Kişisel bakım bile lüks oldu İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Pazarlama Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Süphan Nasır başkanlığında İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Dr. Öğr. Üyesi Yonca Nilay Baş ve Medipol Üniversitesi Dr. Öğr. Üyesi Fatma Betül Ortaköy, emeklilerin sosyal ve ekonomik eğilimlerini inceleyen bir araştırma yaptı. Geçtiğimiz ekim ayında yapılan araştırmaya 415’i emekli 1968 kişi katıldı. Birgün'den Bilge Su Yıldırım'ın haberine göre ‘Türkiye'de Emeklilerin Ekonomik Gücü ve Sosyal Yaşamı: Eğilimler ve Gerçekler’ başlıklı araştırmada emekli kişilerin tüketim tercihleri, bütçe planlamaları ve harcama öncelikleri incelendi. Buna göre araştırmaya katılan emeklilerin yüzde 70’i genel olarak hayatından, yüzde 99’u ülkenin içinde bulunduğu ekonomik koşullarından, yüzde 84’ü sağlık sisteminden ve yüzde 98’i demokrasinin işleyişinden memnuniyetsiz. Ayrıca emeklilerin, toplumun geri kalan kesimlerine göre bu başlıklardan daha memnuniyetsiz olduğu saptandı. ‘İndirim avcılığı’ hat safhada Araştırma, en çok gıda enflasyonundan etkilenen emeklilerin, içinde bulundukları derin yoksullukla başa çıkabilmek için farklı marketlerin fiyatlarını kıyaslamak, aynı tür ürünün en ucuzunu bulabilmek için çaba harcamak, ürünün indirime girmesini beklemek gibi çeşitli yöntemlere başvurduğunu da ortaya koydu. ‘Geride bıraktığımız birkaç ayda enflasyon sizi en çok hangi başlıklarda zorladı’ sorusuna emeklilerin yaklaşık yüzde 18’i gıda cevabını verdi. Gıdayı yüzde 15 ile ulaşım-akaryakıt, yüzde 14 ile ev dışı yeme içme ve yaklaşık yüzde 9 ile giyim takip etti. En çok harcama yapılan alanlarda ise yüzde 19 ile en üst sırada iletişim faturası yer aldı. Buna göre emeklilerin, * yüzde 65’i alışverişten önce farklı marketlerin fiyatlarını karşılaştırıyor * yüzde 55’i ürünleri almak için indirim bekliyor * yüzde 57’si alışverişte en ucuzunu bulmak için çaba harcıyor * yüzde 67’si indirim için market market geziyor * yüzde 50’si ise tercihlerini indirime göre değiştiriyor Ne dışarıda yemek mümkün ne de sinema Emeklilerin giderek derinleşen ekonomik kriz ve günden güne eriyen alım gücü karşısında geliştirdikleri ‘mücadele pratikleri’ bunlarla da sınırlı kalmadı. Araştırma, emeklilerin sosyal yaşantılarındaki eğilimlerinde ciddi değişimler saptadı. Emeklilerin çoğu, geçmiş yıla kıyasla bu yıl en çok ev dışı yeme-içme, tatil ve seyahat ve giyim harcamalarında kesinti yaptı. Buna göre emeklilerin, * Yüzde 23’ü dışarıda yemek yiyemedi * Yüzde 57'si yemeğe birkaç ayda bir gidebildi * Yüzde 90'ı sinema, tiyatro, konser gibi biletli etkinliklere hiç katılamıyor ya da birkaç ayda bir katılabiliyor * Yüzde 70’i son üç yılda ya hiç tatile gidemedi ya da sıklığını azalttı. 10 emekliden 4'ü kişisel bakıma para ayıramıyor Araştırmaya göre emekliler, kişisel bakıma dahi bütçe ayıramıyor. Araştırmaya katılanların yüzde 41’i kişisel bakım hizmetlerine hiç bütçe ayıramadığını belirtti, bu da büyük bir kesimin bu tür harcamaları ekonomik zorluklar nedeniyle tamamen bıraktığını gösterdi. Emekliler, gıda ve barınma gibi harcamalardan dolayı kişisel bakım hizmetlerini arka plana atmak zorunda bırakıldı. Araştırma, ekonomik koşulların bu harcamalara ayrılan bütçeyi ciddi şekilde sınırlandırdığını ortaya koydu.